Miền Bắc có nguy cơ thiếu đến 4.900 MW điện, khó mua thêm từ Trung Quốc

Theo báo cáo mới nhất từ Bộ Công Thương, tổng sản lượng điện sản xuất toàn hệ thống quốc gia năm 2023 lũy kế đến hết ngày 30/5/2023 đạt 110,6 tỷ kWh, cao hơn 1,1% so với cùng kỳ năm 2022.

Cơ cấu sản lượng điện sản xuất của các nguồn điện như: thủy điện chiếm 23,4%, nhiệt điện than chiếm 48%, tuabin khí chiếm 12,1%, năng lượng tái tạo chiếm 10,5%, nguồn nhập khẩu chiếm 1,3%, nhiệt điện dầu chiếm 0,32%.

Trong 4 tháng đầu năm, tình hình cung cấp điện ổn định, tuy nhiên từ đầu tháng 5 đến nay, Bộ Công Thương thừa nhận, tình trạng nắng nóng xảy ra tại nhiều địa phương trên cả nước và diễn biến dự kiến còn có thể tiếp tục kéo dài đến sang tháng 6 đã làm tăng nhu cầu tiêu thụ điện sinh hoạt, trong khi lưu lượng nước về các hồ thủy điện lại rất thấp, đặc biệt là tại các hồ thủy điện miền Bắc, gây ảnh hưởng lớn đến cung ứng điện trong mùa khô năm 2023.

Từ đầu tháng 4/2023 đến nay, lưu lượng nước về các hồ thủy điện có xu hướng giảm thấp và thấp hơn nhiều so với trung bình nhiều năm, trung bình chỉ đạt 60% đối với các hồ khu vực miền Bắc và 90% đối với các hồ miền Trung và miền Nam. Phần lớn các hồ chứa lớn đều có mực nước thượng lưu thấp (trừ hồ thủy điện Hòa Bình).

Trong khi đó, báo cáo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho thấy, tổng sản lượng điện sản xuất và nhập khẩu năm 2023 ước đạt 283,2 tỷ kWh, tăng 5,5% so với năm 2022, đạt 99,54% so với kế hoạch do Bộ Công Thương phê duyệt.

Trong trường hợp nắng nóng kéo dài, nhu cầu điện có thể tăng cao đột biến trong ngắn hạn, Bộ Công Thương cho biết, hệ thống điện quốc gia, đặc biệt là hệ thống điện miền Bắc trong cao điểm mùa khô sắp tới (các tháng 6-7) dự kiến sẽ vận hành trong tình trạng căng thẳng. Trong kịch bản cực đoan, hệ thống điện miền Bắc sẽ gặp tình trạng không đáp ứng được phụ tải đỉnh của hệ thống với công suất thiếu hụt lớn nhất lên tới khoảng 1.600-4.900 MW.

Đồng thời, trong những tháng còn lại của năm 2023, đặc biệt là các tháng cao điểm mùa khô, hệ thống điện quốc gia dự kiến phải đối mặt với nhiều khó khăn như lượng nước về các hồ thủy điện có xu hướng giảm thấp và thấp hơn nhiều so với trung bình nhiều năm, nguy cơ thiếu nước trong thời gian còn lại của mùa khô sẽ diễn ra nghiêm trọng; Việc cung ứng than, đặc biệt là nguồn than nhập khẩu cho các nhà máy nhiệt điện gặp khó khăn, một số nhà máy điện chưa chủ động trong công tác đảm bảo than cho sản xuất điện; Khả năng cấp khí trong năm 2023 tiếp tục xu hướng giảm so với các năm trước do một số mỏ chính bước vào thời gian suy giảm... Trong khi đó, công suất và sản lượng điện nhập khẩu từ Trung Quốc khó tăng thêm khi phía Trung Quốc thông báo về khó khăn thiếu nguồn cung cấp điện.

Theo đó, Bộ Công Thương yêu cầu các đơn vị phải nghiêm túc thực hiện kế hoạch cung cấp nhiên liệu và cung cấp than phục vụ cho phát điện đã được Bộ Công Thương phê duyệt và các chỉ đạo của Bộ Công Thương, mục tiêu cao nhất là đảm bảo cung cấp điện cho đất nước.

"Bằng mọi giá không được để thiếu than, thiếu nhiên liệu phục vụ cho sản xuất điện, thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 29/CT-TTg ngày 02 tháng 12 năm 2019 về việc tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh than và cung cấp than cho sản xuất điện", Bộ Công Thương cho biết.

EVN cần tập trung mọi nỗ lực trong vận hành hệ thống điện, có giải pháp cấp bách, trong bất cứ hoàn cảnh nào, hệ thống điện quốc gia phải được đảm bảo, đáp ứng cho nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội, nhu cầu thiết yếu của đời sống sản xuất, kinh doanh của người dân; Đẩy mạnh việc giải tỏa công suất và tính sẵn sàng của các nhà máy điện, khẩn trương khắc phục các sự cố nguồn điện, lưới điện; đẩy nhanh việc mua bán điện với các dự án nhập khẩu điện đã ký kết.

Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam chỉ đạo, đôn đốc khắc phục sự cố và sớm đưa vào vận hành các tổ máy phát điện, đảm bảo vận hành tin cậy, ổn định các nhà máy điện do Tập đoàn quản lý để đảm bảo cung cấp điện toàn hệ thống.

Về dài hạn, Bộ Công Thương cho biết, với quy mô tổng công suất đặt khoảng 81.000 MW, hệ thống điện quốc gia có khả năng đáp ứng đủ nhu cầu phụ tải điện nếu các nguồn nhiên liệu cho phát điện (than, dầu, khí) được chuẩn bị đầy đủ và có dự phòng.

"Kết hợp với việc huy động được các nguồn điện đang bị sự cố sẽ được khắc phục trong thời gian tới, huy động một số nguồn điện gió, mặt trời chuyển tiếp đã đầy đủ thủ tục, kết hợp với nguồn điện nhập khẩu, điều tiết hợp lý các nguồn thủy điện, thực hiện triệt để các giải pháp sử dụng điện tiết kiệm, thì việc cung ứng điện cho nhu cầu sản xuất, kinh doanh và đời sống người dân sẽ được đảm bảo", Bộ Công Thương khẳng định. 

Thy Lê