Chiến sự Nga-Ukraine: “Hàng rào mìn” khiến Ukraine không thể xuyên phá tuyến phòng thủ Nga

Một trong những nguyên nhân dẫn tới các đợt phản công của Ukraine với sự hỗ trợ của xe tăng thiết giáp không thể xuyên phá thậm chí là tuyến phòng thủ tiền tuyến của Nga chính là sự hiện diện của các bãi mìn dày đặc được cả Nga và Ukraine cài lại nhằm ngăn chặn đối phương đột phá.

Thực tế chiến trường cho thấy chính các bãi mìn đã khiến Ukraine có rất ít chọn lựa chiến thuật khi tấn công và dễ dàng bị vỡ trận khi các phương tiện trinh sát Nga phát hiện ra điểm đầu cầu tiếp cận và ngăn chặn sớm bằng pháo binh và UAV tự sát.

Không thể tiến lên nếu không quét mìn

Chưa tính tới các đợt phản công quy mô lớn, ngay từ những đợt tấn công thăm dò Ukraine thực hiện trong thời gian vừa qua trên dọc chiến tuyến từ Zaporozihya tới vùng Donbass, chướng ngại lớn nhất các mũi phản công Ukraine cần vượt qua đầu tiên chính là các bãi mìn dày đặc do phía Nga cài dọc theo chiều dài chiến tuyến.

Để vượt qua bãi mìn, các đơn vị Ukraine cần phương tiện quét mìn chuyên dụng và bố trí đội hình chuyên biệt để vượt qua các bãi mìn. Trong điều kiện không kiểm soát được bầu trời, các hoạt động này của Ukraine thường bị hệ thống trinh sát Nga phát hiện ra từ rất sớm và tổ chức đánh chặn bằng pháo binh ngay từ khu vực tập kết lực lượng.

Có những mũi tấn công đã vượt qua bãi mìn, nhưng cũng bị nhanh chóng đánh tan rã bởi các đơn vị cơ động của Nga trang bị vũ khí chống tăng. Khi bị tấn công, các phương tiện chiến đấu Ukraine thường nhanh chóng mất đội hình và dễ dàng lọt vào các trận địa mìn phía Nga cài lại gây thiệt hại lớn.

Không khó để tìm ra những hình ảnh về các đơn vị thiết giáp Ukraine thiệt hại do mìn. Nếu không bị tiêu diệt ngay khi trúng mìn thì chúng cũng trở thành những mục tiêu bất động cho pháo binh và vũ khí chống tăng của đơn vị phòng thủ Nga.

Tại mặt trận Zaporozihya hay Nam Donetsk, với địa hình bằng phẳng, ít vật cản, các trận địa mìn thường được bố trí bảo vệ các hướng xung kích như các khu định cư và điểm cao. Khi lực lượng Ukraine xung kích, họ buộc phải vượt qua chúng với thương vong đáng kể.

Một vấn đề khác có thể nhìn thấy tại chiến trường là Lực lượng vũ trang Ukraine thiếu rất nhiều thiết bị quét mìn chuyên dụng. Số lượng hạn chế khiến các mũi tấn công gặp nhiều rủi ro trước tuyến phòng thủ được tổ chức với mục đích dẫn dụ lực lượng Ukraine vào sâu trong trận tuyến để dùng hỏa lực bào mòn, tiêu diệt thay vì đối đầu trực tiếp.

Những bãi mìn từ trên trời rơi xuống

Khi giao tranh tại các vùng xám, trước các mũi tấn công cố gắng áp sát của Ukraine, các đơn vị phòng thủ tiền tiêu của Nga thường tránh đụng độ trực tiếp để giảm thiệt hại. Thay vào đó, họ thường chủ động rút lui để dẫn dụ mũi tấn công Ukraine vào trận địa định sẵn.

Khi đó, các đơn vị hỏa lực sẽ làm việc, trong đó có những xe rải mìn tự động UMZ hay chính các tổ hợp pháo phản lực bắn loạt Uragan hay Smerch sẽ rải lên các hướng tiến công của Ukraine hàng nghìn quả mìn sát thương và chống tăng trên diện tích nhiều héc ta trong vòng vài phút.

Trong khi đó, các tổ săn tăng cơ động với xe bán tải cỡ nhỏ hoặc xe ATV kết hợp với hỏa lực pháo binh và không quân sẽ chủ động tìm cách bọc sườn và vu hồi các đơn vị tấn công Ukraine. Một phần của chiến thuật tác chiến đặc biệt này đã được miêu tả trong các clip chiến đấu do Bộ Quốc phòng Nga đăng tải hoặc do các binh sĩ Nga chia sẻ trên các nền tảng mạng xã hội.

Chiến thuật này tỏ ra rất hiệu quả tới thời điểm hiện tại. Về cơ bản, với lực lượng tấn công mỏng cỡ đại đội và tiểu đoàn, các mũi tấn công Ukraine không thể phòng chống các đòn tấn công cơ động của lực lượng phòng thủ Nga dẫn tới vỡ trận, bỏ chạy và rơi vào bãi mìn.

“Bài toán chưa có lời giải”

Trong tác chiến, có nhiều cách để vượt qua các bãi mìn với sự hỗ trợ của thiết bị chuyên dụng. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng nhất là quá trình này thường diễn ra rất chậm và cận sự chi viện hỏa lực áp chế đối phương mạnh mẽ nhằm vào pháo binh và không quân của đối phương. Đây điều là những thứ Ukraine không sở hữu.

Chính vì thế, nếu có được viện trợ các trang bị rà phá bom mìn chuyên dụng, ngay khi Ukraine sử dụng chúng trên tiền tuyến, chúng sẽ nhanh chóng làm mồi cho hỏa lực pháo binh chính xác và không quân Nga. Hình ảnh về các xe tăng Leopard-2R do Phần Lan viện trợ cho Ukraine bị bắn cháy ngay khi chưa vượt khỏi các bãi mìn đã minh chứng cho vấn đề này.

Điều này còn chưa kể tới việc Quân đội Nga sở hữu đa dạng các loại mìn. Không chỉ có loại đè nổ, mà còn có các loại mìn từ tính và mìn thông minh có khả năng tấn công đột nóc phương tiện.

Đây thực sự là bài toán khó chưa có lời giải khi Ukraine muốn tổ chức phản công lớn. Nếu không có phương án đối phó với chiến thuật sử dụng mìn của Nga, Ukraine chắc chắn sẽ phải trả giả bằng sinh mạng binh sĩ và thiệt hại đáng kể về phương tiện chiến đấu trước khi tiếp cận được tuyến phòng thủ chính của Nga tại các mặt trận.