Cần chiến lược thu hút thanh niên Việt kiều đóng góp cho đất nước

Thu hút trí tuệ, sáng tạo của người Việt ở nước ngoài

Sáng nay, Hội nghị người Việt Nam ở nước ngoài toàn thế giới lần thứ 4 và Diễn đàn Trí thức và chuyên gia Việt Nam ở nước ngoài 2024 đã diễn ra tại Trung tâm Hội nghị quốc gia Mỹ Đình.

Tham dự sự kiện này, ông Johnathan Hạnh Nguyễn, kiều bào Philippines, Chủ tịch Tập đoàn Liên Thái Bình Dương đã có những chia sẻ đầy tâm huyết và trách nhiệm về việc thu hút nguồn nhân lực trẻ kiều bào để đóng góp cho sự phát triển đất nước.

Theo ông, đây là một diễn đàn ý nghĩa, thể hiện những nỗ lực của Bộ Ngoại giao, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài trong việc gắn kết chặt chẽ kiều bào với đất nước.

Vị doanh nhân đánh giá, công tác ngoại giao Nhân dân trong những năm qua đã góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam với các nước, bảo vệ lợi ích quốc gia, giới thiệu đến bạn bè quốc tế về đất nước, con người Việt Nam; về đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước.

Trong đó, kiều bào ta ở nước ngoài - với hơn 6 triệu người sinh sống tại hơn 130 quốc gia và vùng lãnh thổ - là một lực lượng quan trọng không thể thiếu, đã làm tốt vai trò ngoại giao Nhân dân, cũng như huy động các nguồn lực bên ngoài cho sự phát triển của đất nước.

"Là một kiều bào, tôi tự hào được góp phần trong những thành tựu đó. Ngay từ những năm tháng đầu tiên sau ngày đất nước thống nhất, tôi đã trở về quê hương với sứ mệnh là mở đường bay TP Hồ Chí Minh - Manila, góp phần vào việc phá vỡ thế bao vây cấm vận đối với Việt Nam.

Sau đó, tôi đã gom góp tài sản cũng như kêu gọi bạn bè trở về đầu tư tại quê hương và từ đó tiếp tục đồng hành cùng đất nước trong suốt hành trình phát triển và hội nhập quốc tế. Trải qua nhiều năm đầu tư và kinh doanh ở Việt Nam, tôi nhận thấy hiện nay đang là cơ hội tốt nhất cho kiều bào trở về làm ăn tại Việt Nam", ông Johnathan Hạnh Nguyễn khẳng định.

Thời gian qua, với tầm nhìn chiến lược, Chính phủ đã không ngừng hoàn thiện và ban hành các chính sách mới, đặc biệt là trong lĩnh vực đầu tư, kinh tế, giáo dục và khoa học công nghệ. Nhờ đó môi trường đầu tư được cải thiện rõ rệt, tạo các cơ chế thuận lợi, không chỉ thu hút nguồn vốn mà còn là sự trở về của tri thức, kinh nghiệm và tinh thần sáng tạo từ cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.

Tạo điều kiện để phát huy nguồn lực của kiều bào trẻ

Doanh nhân Johnathan Hạnh Nguyễn nhận xét, thời gian gần đây, rất nhiều các bạn trẻ từ nước ngoài trở về Việt Nam lập nghiệp, trong đó có cả các bạn sinh ra ở nước ngoài. Điều này chứng tỏ có một sự dịch chuyển không nhỏ của tri thức từ nước ngoài về Việt Nam; đặc biệt là ở các nước có nền công nghệ và kinh tế phát triển.

Thành phố Hồ Chí Minh hiện có gần 100 công ty start-up và nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm của các bạn kiều bào trẻ, trong đó đa số về từ Hoa Kỳ.

“Để có thể phát huy khả năng của các bạn, tranh thủ những công nghệ mới mà các bạn sáng tạo ra, tôi đề nghị Chính phủ nên áp dụng cơ chế sandbox, cho phép thử nghiệm các công nghệ mới, những mô hình kinh doanh mới mà không đòi hỏi nhiều giấy phép. Có những doanh nhân công nghệ trẻ gốc Việt đã từng tiên phong sáng tạo ra những công nghệ mới chưa từng có trên thế giới nhưng khi họ đem về Việt Nam thì còn bị hạn chế bởi các chính sách của Việt Nam chưa tương thông với quốc tế.

Bên cạnh đó, Chính phủ tạo điều kiện hơn nữa để các bạn trẻ kiều bào được thuận lợi trong việc xin quốc tịch Việt Nam mà vẫn giữ quốc tịch nước ngoài, làm căn cước… để có thể ổn định cuộc sống lâu dài ở Việt Nam, điều này vô cùng quan trọng và tôi được biết là nhiều bạn kiều bào trẻ đang gặp khó khăn trong vấn đề này”, chuyên gia Johnathan Hạnh Nguyễn nói.

Ông cũng cho rằng, mặc dù Việt Nam đã có những bước tiến lớn trong cải thiện môi trường đầu tư, nhưng vẫn cần tăng cường tính minh bạch, đơn giản hóa thủ tục; cần xem xét cơ chế một cửa dành riêng cho kiều bào, nơi có thể cung cấp thông tin, tư vấn và giải quyết nhanh chóng các vấn đề pháp lý liên quan đến đầu tư.

Theo ông Johnathan Hạnh Nguyễn, Việt Nam đã có những bước tiến rõ rệ thúc đẩy chuyển đổi số, tuy nhiên cần quy hoạch các "cụm công nghệ" với hạ tầng kỹ thuật số hiện đại, đặt tại các thành phố lớn và vùng kinh tế trọng điểm, nơi doanh nghiệp và các start-up công nghệ có thể tương tác, chia sẻ tri thức và hợp tác nghiên cứu; cần tạo cơ chế ưu đãi đặc biệt cho những dự án hạ tầng dữ liệu quốc gia, phát triển AI, bán dẫn, thúc đẩy các chương trình đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Điều này không chỉ giúp tăng cường năng lực công nghệ của quốc gia mà còn mang đến nguồn vốn và tri thức quốc tế cho quá trình chuyển đổi số.

Ông Johnathan Hạnh Nguyễn nhấn mạnh: “Chúng ta nên có cơ chế đặc biệt để thúc đẩy các vườn ơm công nghệ, đầu tư mạo hiểm. Bởi vì, đó là những thành tố chính trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo giúp cho những người sáng tạo thuận lợi trong việc tạo ra các công nghệ mới và thương mại hóa các sản phẩm công nghệ đó”.

Bên cạnh đó, doanh nhân này cũng nhận thấy, Việt Nam đã và đang trở thành một điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch quốc tế, nhưng để phát triển bền vững và tạo ra sự khác biệt nên cần tận dụng tốt hơn sự kết nối với mạng lưới tại các thị trường lớn quốc tế thông qua cộng đồng Việt kiều toàn cầu.

“Chúng ta cần có các cơ chế hỗ trợ kết nối các hệ thống cửa hàng bán lẻ của kiều bào tại nước ngoài để trưng bày và bán các sản phẩm Việt. Điều này sẽ giúp nâng cao vị thế thương hiệu Việt trên thị trường quốc tế.

Mặt khác, Việt Nam cần đầu tư phát triển hạ tầng thương mại và dịch vụ chất lượng cao, chuyên nghiệp hoá hệ thống bán lẻ tại các điểm du lịch, cần phát triển các trung tâm thương mại, tích hợp với tiêu chuẩn quốc tế để thu hút khách du lịch", ông Johnathan Hạnh Nguyễn nói.