Nông dân sống khỏe nhờ trồng rau sạch ‘5 không’

Đến thăm vườn rau hữu cơ của HTX Đại Lan, chúng tôi thật sự cảm nhận được tâm huyết của người những người nông dân này khi lựa chọn đi theo con đường sản xuất rau sạch. Người dân ở đây có nhiều kinh nghiệm gắn bó với nghề trồng rau nhưng để chuyển từ canh tác rau quy trình cũ sang trồng rau theo hướng hữu cơ là cả một quá trình, đòi hỏi sự quyết tâm rất lớn.

Đảm bảo tiêu chí “5 không”

Theo chia sẻ của ông Đặng Bá Thắng – Giám đốc HTX Đại Lan, trước đây, người dân canh tác theo lối truyền thống, tự xản xuất, tự tiêu thụ ở các chợ nhỏ nên sản lượng và lợi nhuận không cao, thiếu ổn định. Sau thời gian tìm hiểu, nghiên cứu về thị trường cũng như được sự hướng dẫn của Phòng NN&PTNN huyện Thanh Trì về mô hình sản xuất hữu cơ, đến nay, hoạt động kinh doanh của các hộ thành viên HTX đã dần ổn định.

Thành lập từ năm 2019, HTX đã trải qua rất nhiều khó khăn từ thời tiết, nguồn vốn cũng như kỹ thuật canh tác còn yếu kém. 

“Năm đó, bão lớn đổ về, chỉ còn 10 ngày nữa là thu hoạch rau, thế nhưng chỉ sau một đêm, rau tại vườn nằm rạp gẫy hết. Người dân chỉ biết ngậm ngùi nhìn nhau”, ông Thắng nhớ lại.

Hiện, HTX Đại Lan chuyên trồng và sản xuất các loại rau sạch như rau mùi, rau cải, rau muống, các loại củ quả theo mùa,... Đặc điểm nổi bật của các sản phẩm của HTX là được trồng từ những loại giống được chọn lựa kỹ càng, bảo đảm độ an toàn và dinh dưỡng cao. 

Hơn nữa, quy trình trồng trọt của HTX không chỉ dừng lại ở việc sử dụng phương pháp canh tác hữu cơ mà còn áp dụng các biện pháp bảo vệ thực vật tự nhiên, không sử dụng hóa chất độc hại. Yếu tố “5 không” luôn được chú trọng: Không bón quá định lượng phân hóa học quy định; Không phun thuốc bảo vệ thực vật ngoài danh mục cho phép dùng trên rau quả an toàn; Không bón thiếu phân hữu cơ vi sinh; Không sử dụng hạt giống biến đổi gen; Không dùng hóa chất kích thích sinh trưởng cây trồng.

Cụ thể, HTX Đại Lan luôn tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc không sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật có hại cho sức khỏe con người. Thay vì phương pháp xử lý nhanh chóng bằng hóa chất, HTX tập trung vào sự phòng ngừa bằng cách duy trì một môi trường sinh thái cân bằng, thúc đẩy sự phát triển tự nhiên của cây trồng và các loài côn trùng có lợi.

HTX Đại Lan cũng áp dụng các phương pháp canh tác hữu cơ, sử dụng phân bón từ nguồn tài nguyên thiên nhiên như phân chuồng, phân hữu cơ tự chế, giúp bảo vệ đất đai, giảm thiểu ảnh hưởng đến môi trường.

Nhờ vào những nỗ lực không ngừng nghỉ trong việc cải tiến quy trình sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm, HTX Đại Lan đã thu hút sự quan tâm của người tiêu dùng và các cơ quan quản lý. Sản phẩm của HTX được đánh giá cao về chất lượng và an toàn, từ đó mở rộng thị trường tiêu thụ và tạo ra nguồn thu nhập ổn định cho các hộ nông dân thành viên.

Theo đánh giá của ngành nông nghiệp, HTX Đại Lan là một đơn vị tiên phong trong việc sản xuất rau sạch đáp ứng tiêu chuẩn "5 không" trên địa bàn xã Duyên Hà. Với mục tiêu mang lại những sản phẩm an toàn và chất lượng cho người tiêu dùng, HTX Đại Lan đã đặt nền móng cho một mô hình nông nghiệp bền vững và thân thiện với môi trường.

Cải thiện môi trường

Với phương châm “rau sạch, nhà sạch, môi trường sạch”, người lao động của HTX Đại Lan luôn tỉ mỉ, cẩn trọng trong từng công đoạn, quy trình sản xuất, chăm sóc rau.

Trồng rau hữu cơ là loại bỏ sử dụng phân bón hóa học và thuốc trừ sâu độc hại, từ đó giảm thiểu ô nhiễm đất đai. Các phương pháp canh tác hữu cơ như sử dụng phân bón hữu cơ tự nhiên, bùn phèn hay vi sinh vật có lợi giúp cải thiện sinh học của đất và duy trì sự đa dạng sinh học.

Ngoài ra, việc không sử dụng phân bón hóa học và các hoá chất độc hại trong sản xuất rau hữu cơ giúp giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước. Bời các chất hóa học từ phân bón và thuốc trừ sâu có thể thấm qua đất và tiếp xúc với nguồn nước ngầm, gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng nước.

Anh Trịnh Văn Đình là một trong các hộ trồng rau hữu cơ của HTX kể, trước năm 2020, gia đình anh chỉ chăn nuôi bò và trồng lúa, sau đó được sự giới thiệu và hướng dẫn, anh tham gia HTX cùng sản xuất theo mô hình kinh tế tập thể.

“Hiện, gia đình tôi vừa nuôi bò vừa trồng rau, tôi được tham dự đầy đủ các lớp tập huấn, hướng dẫn về vận hành, bảo dưỡng công trình khí sinh học, các giải pháp chống quá tải hầm biogas, sử dụng triệt để khí gas trong đời sống, kỹ thuật ủ phân hữu cơ,.. để phục vụ sản xuất rau an toàn. Phương pháp này vừa tiết kiệm chi phí, vừa bảo vệ môi trường”, anh Đình chia sẻ.

Định hướng sắp tới, HTX Đại Lan sẽ giới thiệu với các thành viên máy xới tay để xới những luống rau tạo độ phì cho đất, để tăng vụ và cải tạo diện tích đất. 

Lãnh đạo UBND xã Duyên Hà cho biết: "Nhiều hộ dân tại xã muốn tham gia mô hình trồng rau hữu cơ, nhưng phải tự bỏ tiền đầu tư xét nghiệm mẫu đất và nước (khoảng 1,5 triệu đồng), đầu tư nhà màng, còn các hộ trước đó đã được Dự án Seed to Table (Nhật Bản) hỗ trợ. Khi Duyên Hà đạt chuẩn xã nông thôn mới, đường sá được đầu tư phát triển, bà con mở ra nhiều hướng làm ăn, trong đó mô hình sản xuất rau hữu cơ cung cấp rau an toàn cho người tiêu dùng đang được ưa chuộng".

Tạo thu nhập ổn định

Mặc dù mức đầu tư ban đầu có thể cao hơn so với phương pháp truyền thống, nhưng việc trồng rau hữu cơ giúp giảm chi phí về mặt phân bón và thuốc trừ sâu. Hơn nữa, việc sản xuất theo các tiêu chuẩn hữu cơ thường yêu cầu ít lao động hơn, từ đó cũng giảm chi phí đáng kể.

Với sự hỗ trợ của HTX, nhiều hộ dân đã ký hợp đồng với các doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm đầu ra. Xuống giống loại rau củ nào cũng theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp nên hầu hết sản phẩm được tiêu thụ ổn định. 

Giá nông sản hữu cơ được doanh nghiệp thu mua ở mức từ 20 - 25 ngàn đồng/kg rau cải các loại và 40 ngàn đồng/kg cho các loại rau thơm. Giám đốc Đặng Bá Thắng cho biết: “So với trồng rau thường thì sản lượng rau hữu cơ thu hoạch ít hơn nhưng bán được giá hơn. Chiều hôm nay cắt rau thì đảm bảo sáng hôm sau có xe công ty tới chở đi hết, là có đầu ra rồi. Nếu sản xuất rau thường thì không đảm bảo được việc tiêu thụ như vậy”. 

Hiện, mỗi tháng, HTX xuất bán ra thị trường từ 5 - 7 tấn rau, doanh thu đạt hàng trăm triệu đồng. Tuy có vất vả nhưng bù lại đó là những bó rau sạch, củ quả chất lượng mang tới người tiêu dùng, nên các thành viên HTX cũng như bà con nông dân rất phấn khởi.

Không chỉ mang lại giá trị kinh tế và thu nhập ổn định cho người dân mà trồng rau hữu cơ còn giúp cho môi trường sống an toàn hơn. Đó là lý do vì sao HTX quyết tâm trồng rau theo phương pháp hữu cơ, mặc dù biết sẽ vất vả hơn trồng rau thông thường rất nhiều. 

Mô hình trồng rau hữu cơ, rau an toàn cùa HTX Đại Lan đã đạt được nhiều thành công và hiện có hướng nhân rộng. Qua đó cho thấy tính hiệu quả của việc triển khai các mô hình tận dụng chất thải chăn nuôi, phụ phẩm để sản xuất phân hữu cơ bón cho cây trồng.

Lê Hồng