Mở 'đường băng' cho khu vực kinh tế hợp tác từ Luật HTX 2023

Với mục tiêu đưa Luật HTX năm 2023 “thẩm thấu” nhanh hơn vào thực tiễn, ngày 8/11, tại Hà Nội, hội nghị tuyên truyền nâng cao nhận thức về kinh tế tập thể, HTX được tổ chức, mở ra một diễn đàn để các HTX, chuyên gia bàn luận về vai trò của Luật HTX năm 2023 và những lợi ích của Luật mới đem lại.

HTX chuyển mình mạnh mẽ

Trong những năm qua, kinh tế tập thể đã có bước phát triển cả về số lượng và chất lượng. Tính đến tháng 11/2024, cả nước có 34.364 HTX, 139 liên hiệp HTX, 90.983 tổ hợp tác, tổng vốn điều lệ của HTX đạt 69,069 nghìn tỷ đồng, tổng giá trị tài sản là 195,332 nghìn tỷ đồng.

Với sự phát triển cả về chất và lượng, khu vực kinh tế tập thể, HTX đã và đang có những đóng góp quan trọng cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động, phát triển sản xuất, kinh doanh, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, góp phần thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội của đất nước.

Ông Đinh Hồng Thái, Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam khẳng định, những kết quả đạt được của khu vực kinh tế tập thể đến từ sự quan tâm, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị và của khu vực kinh tế tập thể, với nòng cốt là các HTX, tổ hợp tác.

“Những năm qua, khu vực kinh tế tập thể, HTX đã hồi phục mạnh mẽ, hình thành liên kết trong sản xuất, kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm, tạo chuỗi giá trị sản phẩm bền vững, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước”, ông Đinh Hồng Thái nhấn mạnh.

Cũng theo Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, cùng với tiến trình phát triển chung, các HTX đang ngày càng nâng cao nội lực nhờ đẩy mạnh và chú trọng tăng số lượng và chất lượng các dịch vụ cung ứng cho thành viên, tạo việc làm cho thành viên và người lao động, nâng cao sức cạnh tranh với các phương thức xúc tiến thương mại gắn với chuyển đổi số, đa dạng hóa các hình thức kinh doanh, mạnh dạn thay đổi phương thức sản xuất và quản trị truyền thống kết hợp hiện đại.

Các HTX cũng đang đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu sản xuất, nâng cao năng lực và hiệu quả sản xuất kinh doanh, phát triển gắn với quy hoạch vùng sản xuất, nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ thành viên, đẩy mạnh liên kết phát triển mạnh trong cung ứng nguyên liệu đầu vào và tiêu thụ sản phẩm đầu ra, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, sản xuất công nghệ cao, sản xuất hữu cơ, liên kết giữa các thành viên và các HTX, doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế...

Chờ đột phá từ Luật HTX 2023

Chuyển biến là rất tích cực, tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động của các HTX vẫn còn một số hạn chế, bất cập, như quy mô sản xuất còn manh mún, nhỏ lẻ, chưa có tính liên kết, hợp tác chặt chẽ, năng lực cạnh tranh hạn chế, hiệu quả hoạt động của nhiều HTX còn chưa cao...

Để khắc phục những hạn chế, bất cập, điểm nghẽn đối với phát triển kinh tế tập thể, tạo điều kiện thuận lợi cho kinh tế tập thể phát triển, tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, Luật HTX năm 2023 đã được thông qua với nhiều điểm mới, tiến bộ, phù hợp với thực tiễn, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho HTX phát triển.

Cụ thể, Luật HTX năm 2023 đã mở rộng đối tượng tham gia HTX, trao quyền cho HTX, liên hiệp HTX tự quyết định mức cung ứng sản phẩm, dịch vụ ra bên ngoài sau khi đáp ứng nhu cầu của thành viên. Luật cũng hoàn thiện và nâng cao hiệu quả công tác quản trị, điều hành HTX, phát triển các loại hình tổ chức kinh tế tập thể từ thấp đến cao; củng cố, nâng cao vai trò của tổ chức đại diện, đồng thời nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với kinh tế tập thể...

Đặc biệt, Luật HTX 2023 đã thể chế hóa 8 nhóm chính sách từ Nghị quyết 20-NQ/TW, giúp thống nhất các hỗ trợ dành cho tổ chức kinh tế tập thể, khắc phục tình trạng phân tán, lồng ghép, và thiếu nguồn lực trong việc thực thi các chính sách hiện nay.

Luật cũng ưu tiên hỗ trợ các HTX ở vùng sâu, vùng xa, khu vực đồng bào dân tộc thiểu số, các HTX do phụ nữ lãnh đạo, tham gia liên kết chuỗi sản xuất, sản xuất xanh, kinh tế tuần hoàn, và kinh tế tri thức.

Nội dung của Luật HTX 2023 đã khẳng định quan điểm nhất quán của Đảng và Nhà nước về vai trò của kinh tế tập thể, coi đây là một thành phần kinh tế quan trọng, cần được củng cố và phát triển cùng với kinh tế nhà nước, trở thành nền tảng vững chắc cho nền kinh tế quốc dân.

Với những điểm mới hoàn thiện hơn, Luật HTX 2023 được kỳ vọng mở ra đường băng mới giúp khu vực kinh tế tập thể, HTX cất cánh, phát huy vị thế vốn có vào nền kinh tế quốc dân. Theo đó, việc đẩy mạnh tuyên truyền để Luật “thẩm thấu” sâu hơn vào thực tiễn là tối quan trọng.

Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Đinh Hồng Thái cũng nhấn mạnh các hội nghị tuyên truyền nâng cao nhận thức về kinh tế tập thể, HTX là một hoạt động quan trọng của hệ thống Liên minh HTX Việt Nam và khu vực kinh tế tập thể nhằm tuyên truyền, phổ biến Luật HTX năm 2023 và các cơ chế, chính sách thi hành Luật HTX (Thông tư 09/2024/TT-BKHĐT ngày 16/5/2024, Nghị định số 92/2024/NĐ-CP ngày 18/7/2024, Nghị định số 113/2024/NĐ-CP 12/9/2024, Thông tư số 71/2024/TT-BTC ngày 7/10/2024) và tạo điều kiện cho hệ thống Liên minh HTX Việt Nam.

Các hội nghị cũng là diễn đàn để các tổ hợp tác, HTX, liên hiệp HTX trên cả nước nắm bắt thông tin, chia sẻ kinh nghiệm, phản ánh những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thi hành Luật HTX năm 2023. Trên cơ sở các ý kiến, Liên minh HTX Việt Nam sẽ tổng hợp, kiến nghị Chính phủ, các Bộ, ngành trong quá trình hoàn thiện các quy định pháp luật, các cơ chế chính sách để tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho phát triển kinh tế tập thể, HTX.

Nhật Minh