Biến đổi khí hậu là thách thức lớn nhất với sản xuất lương thực

Khô hạn ở Đồng bằng sông Cửu Long (Việt Nam) do tác động của biến đổi khí hậu. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.

Thông tin này là một phần kết quả của dự án “Nghiên cứu về tính bền vững & khả năng phục hồi của nông dân khu vực ASEAN năm 2021”, được thực hiện trong quý đầu tiên năm 2021 bởi Kynetec - một công ty nghiên cứu thị trường nông nghiệp và sức khỏe động vật hàng đầu trong khu vực.

Nghiên cứu đã thực hiện khảo sát với 525 nông dân trồng ngô, lúa gạo, trái cây và rau quả tại 4 quốc gia sản xuất lương thực lớn nhất khu vực ASEAN bao gồm: Indonesia, Philippines, Thái Lan và Việt Nam.

Kết quả khảo sát cho thấy nông dân trồng trọt ở 4 quốc gia này ngày càng bị ảnh hưởng bởi tác động của biến đổi khí hậu, với 68,5% nông dân được hỏi đã lựa chọn đây là lý do khiến họ lo ngại nhất.

Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc (IPCC) mới đây đã phát hành một báo cáo cảnh báo về tác động của biến đổi khí hậu và kêu gọi hành động nhanh chóng trong hợp tác toàn cầu.

Báo cáo được Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres gọi là "mã đỏ cho nhân loại" và đã thúc đẩy các cuộc thảo luận bổ sung về cách chúng ta có thể hỗ trợ hành động biến đổi khí hậu tích cực hơn.

Tiến sĩ Tan Siang Hee, Giám đốc điều hành của CropLife Châu Á, cho biết: “Nông dân trên khắp Đông Nam Á đang phải đối mặt với ngày càng nhiều những thách thức nghiêm trọng, những thách thức này đe dọa đến sinh kế của họ, khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng và tính bền vững của nguồn cung thực phẩm an toàn, bổ dưỡng mà tất cả chúng ta đều đang phụ thuộc.

Nông dân sản xuất nhỏ của Đông Nam Á đang phải chịu áp lực to lớn để đối phó với hạn hán, lũ lụt và thời tiết thất thường xảy ra ngày càng phổ biến do biến đổi khí hậu tiếp tục gia tăng. Không có mắt xích nào trong chuỗi lương thực và nông nghiệp quan trọng hơn nông dân - và không có tiếng nói nào quan trọng hơn tiếng nói của họ trong cuộc tranh luận về cách làm cho hệ thống lương thực có khả năng chống chịu tốt hơn. Chúng ta nợ những “người hùng” này sự quan tâm và hỗ trợ đầy đủ”.

Trong khi hơn 68% số nông dân ASEAN được khảo sát cho rằng tác động của biến đổi khí hậu (lũ lụt, hạn hán) là một thách thức đáng quan tâm, thì số lượng nông dân từ Philippines và Việt Nam quan tâm đến biến đổi khí hậu lại đặc biệt cao, với tỉ lệ lần lượt là 77% và 70%.

Những sáng kiến và công nghệ tiên tiến của ngành khoa học thực vật đang và sẽ tiếp tục hỗ trợ nông dân tăng khả năng chống chịu và duy trì sản xuất nhiều thực phẩm an toàn, lành mạnh hơn trong khi giảm bớt những tác động tiêu cực lên môi trường sống xung quanh.

Cây trồng công nghệ sinh học (CNSH)  được tạo ra với các tính trạng cải tiến giúp gia tăng năng suất, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt hơn và cải thiện mức dinh dưỡng so với các loại cây trồng thông thường khác, và tạo điều kiện cho việc hấp thụ cacbon trong đất khi có thể thực hành phương pháp canh tác không cày xới. Đây là công cụ quan trọng giúp nông dân giải quyết các thách thức toàn cầu như mất an ninh lương thực và biến đổi khí hậu.

Cùng lúc đó, việc sử dụng các sản phẩm thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) tiên tiến cũng giúp sản xuất nhiều thực phẩm hơn trên một diện tích ít hơn. Nếu không có các sản phẩm BVTV, 40% sản lượng lúa và ngô thu hoạch hàng năm trên toàn cầu sẽ bị mất đi, sản lượng hoa quả và rau củ mất đi có thể lên tới 50-90%.

Những thiệt hại về sản lượng này có thể đồng nghĩa với việc cần phải giải phóng thêm đất cho nông nghiệp, dẫn đến tăng lượng khí thải carbon.