Hưởng ứng lời kêu gọi từ lòng dân
Cách trung tâm huyện Mường Khương hơn 20km, Lùng Vai là nơi sinh sống của 12 dân tộc: Nùng, Dao, Tày, Giáy, Mông... Hoàn thành các tiêu chí NTM từ năm 2016, nhưng để duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí, nhất là những tiêu chí mới đạt chuẩn ở mức tối thiểu, Lùng Vai gặp rất nhiều khó khăn. Để bứt phá đi lên, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong xã đã đồng lòng tập trung huy động mọi nguồn lực, nhất là nguồn xã hội hóa. Nhờ vậy, Lùng Vai nhận được sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân và các cơ quan, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh.
Ông Nguyễn Tiến Lượng, Chủ tịch UBND xã Lùng Vai, chia sẻ: Giao thông là tiêu chí được triển khai ngay từ khi thực hiện Chương trình xây dựng NTM và nhận được được sự đồng thuận cao của nhân dân. Với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, Nhà nước hỗ trợ 100% vật liệu và một phần nhân công, nhân dân tham gia hiến đất đai, cây cối, hoa màu, tài sản trên đất và thực hiện đổ bê tông. Nhận thức rõ việc làm đường giao thông nông thôn giúp cho việc đi lại và trao đổi hàng hóa được thuận lợi, góp phần thay đổi bộ mặt nông thôn, thúc đẩy kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển nên nhân dân trong xã đồng tình, ủng hộ.
Riêng trong năm 2021, người dân đã hiến trên 2,5ha đất; phá bỏ nhiều cây ăn quả, hoa màu để làm đường giao thông nông thôn. Tiêu biểu như gia đình ông Ma Chín Lìn, thôn Cốc Lầy, hiến hơn 700m2 đất đang trồng chè với tổng giá trị khoảng 50 triệu đồng. Ông và gia đình luôn tích cực tuyên truyền vận động bà con chấp hành mọi đường lối, chủ trương phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, cũng như các phong trào thi đua. Gia đình ông Sùng Seo Dùng, thôn Cốc Lầy, hiến hơn 400m2 đất nông nghiệp, tổng giá trị khoảng 20 triệu đồng. Vì thế, 100% tuyến đường giao thông trên địa bàn xã được cứng hóa.
Đặc biệt, Sở Ngoại vụ tỉnh Lào Cai, đơn vị giúp đỡ Lùng Vai trong xây dựng NTM, cũng rất quan tâm, trăn trở, tìm cách hỗ trợ xã để duy trì đạt chuẩn các tiêu chí NTM, xây dựng thôn kiểu mẫu. Sở đã đứng ra kêu gọi các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh hỗ trợ giúp đỡ người dân trong xã. Trong đó, Công ty Tatgolf Việt Nam hỗ trợ cho 5 hộ dân xây dựng công trình phụ trợ đạt chuẩn; hỗ trợ các trang thiết bị cho các trường học; giúp đỡ cho 12 học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn có kinh phí được đến trường và nhiều hộ dân có hoàn cảnh khó khăn phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo. Giá trị vật phẩm và tiền mặt do Công ty Tatgolf hỗ trợ khoảng 320 triệu đồng.
Ngoài ra, trong đợt dịch bệnh Covid -19, ông Phạm Nam Tuấn, Phó giám đốc Sở Ngoại vụ Lào Cai, còn kêu gọi ủng hộ cho khu cách ly tập trung tại Trường THCS xã Lùng Vai với số tiền mặt và lương thực, thực phẩm khoảng 13 triệu đồng. Riêng số tiền mà Sở huy động hỗ trợ cho nhân dân trong xã năm 2021 khoảng 340 triệu đồng.
“Đòn bẩy” xây dựng NTM nâng cao
Sự ủng hộ của các cơ quan, đơn vị và toàn thể nhân dân đã góp phần giúp Lùng Vai duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM, trong đó có tiêu chí phát triển sản xuất, tiêu chí môi trường, tiêu chí về hộ nghèo, tiêu chí thu nhập.
Năm 2021, thực hiện duy trì tiêu chí số 17 – Môi trường và an toàn thực phẩm, UBND xã Lùng Vai xây dựng kế hoạch thực hiện vệ sinh môi trường nông thôn. Trong đó, yêu cầu bắt buộc các thôn tổ chức cho toàn thể nhân dân thực hiện vệ sinh đường làng, ngõ xóm ít nhất 1 lần/tháng, vệ sinh nương đồi thu gom vỏ bao bì thuốc BVTV 6 tháng/lần, vệ sinh chỉnh trang nhà ở, khuôn viên gia đình. Công tác vệ sinh môi trường nông thôn được các thôn thường xuyên thực hiện, hiện đã trở thành phong trào thi đua sôi nổi giữa các thôn bản và nhân dân trên địa bàn xã, góp phần bảo vệ môi trường nông thôn xanh - sạch - đẹp.
Về việc thu gom rác thải sinh hoạt tập trung được triển khai thực hiện gắn với xây dựng thôn kiểu mẫu. Đến nay, 6/14 thôn đã triển khai thực hiện, nguồn lực chủ yếu do nhân dân đóng góp. Các thôn duy trì khá tốt các tổ thu gom, nhân dân đồng tình ủng hộ.
Ông Nguyễn Tiến Lượng chia sẻ: “Khó khăn nhất trong việc duy trì và thực hiện tiêu chí số 17 là việc đầu tư, mở rộng bãi rác thải tập trung, cần có sự đầu tư hỗ trợ kinh phí từ Nhà nước. Hiện, bãi rác của xã quy mô nhỏ, khoảng 1.000m2, nằm trên đồi cao, không có đường ô tô chạy xung quanh, khó khăn trong việc vận chuyển và tập kết rác. Không có công nghệ xử lý trong khi khu chứa rác bằng phẳng không thể xử lý bằng chôn lấp, gây ứ đọng rác và ô nhiễm môi trường. Vì vậy, việc đầu tư, mở rộng bãi rác hiện nay là rất cấp thiết”.
Lùng Vai là xã thuần nông, nhân dân sản xuất nông, lâm nghiệp là chính, một phần nhỏ kinh doanh, dịch vụ. Năm 2021, do ảnh hưởng của dịch tả lợn châu Phi và đại dịch Covid-19 nên đầu ra sản phẩm nông nghiệp gặp nhiều khó khăn, trong khi giá vật tư tăng cao, chi phí cho sản xuất nông nghiệp rất lớn, thiên tai, dịch bệnh thường xuyên xảy ra, nhiều lao động thất nghiệp, không có việc làm dẫn đến nguồn thu nhập của người dân không ổn định.
Nhằm duy trì tiêu chí thu nhập và nâng cao thu nhập cho người dân, thực hiện Nghị quyết 10 của Tỉnh ủy Lào Cai, UBND xã Lùng Vai xây dựng kế hoạch thực hiện, trong đó chú trọng phát triển các sản phẩm chủ lực như: chè, chăn nuôi lợn đen bản địa, kinh tế rừng (cây quế). Việc phát triển nông nghiệp hàng hóa gắn với liên kết, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. UBND xã xây dựng kế hoạch và thành lập 14 tổ hợp tác liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, 100% thành viên các tổ hợp tác được ký hợp đồng mua bán sản phẩm với doanh nghiệp, HTX, đảm bảo sản phẩm làm ra có nơi tiêu thụ ổn định, giá trị tương xứng với chi phí đầu tư; các hộ dân được tập huấn kỹ thuật sản xuất an toàn, sản xuất hữu cơ nhằm tạo ra sản phẩm chất lượng và giá trị cao.