Sau khi về đích nông thôn mới (NTM), nhiều địa phương tại huyện Tuyên Hóa bắt tay vào xây dựng NTM nâng cao. Năm 2023, huyện có 1 xã hoàn thành xây dựng NTM nâng cao và đang phấn đấu đến cuối năm 2024 sẽ có thêm 2 xã. Việc nâng tầm NTM đã góp phần nâng cao đời sống của người dân, cơ sở vật chất được xây dựng khang trang, cảnh quan môi trường các làng quê ngày càng xanh-sạch-đẹp…
Về xã nông thôn mới nâng cao
Theo chân Phó Chủ tịch UBND xã Châu Hóa Phan Thanh Hường, chúng tôi dạo một vòng trên những con đường rộng rãi, sạch sẽ. Hai bên đường, nhiều loài hoa đua nhau nở rực rỡ. Nhiều đoạn được che phủ bởi những rặng tre già làm cho làng quê thêm mát mẻ, yên bình. Ông Hường chia sẻ: “Đường ở Châu Hóa được quy hoạch theo ô bàn cờ khá rộng rãi từ thế kỷ trước. Nhờ đó, khi bắt tay vào xây dựng NTM, NTM nâng cao, xã không gặp nhiều khó khăn cho công tác giải phóng mặt bằng mà chỉ vận động bà con xây dựng lại hàng rào, cổng nhà cho khang trang, phù hợp”…
Theo ông Hường, tổng nguồn vốn huy động thực hiện xây dựng NTM nâng cao của xã là 62 tỷ đồng; trong đó, vốn Trung ương, tỉnh, huyện, xã 40 tỷ đồng và nguồn còn lại do nhân dân, con em quê hương đóng góp. Từ nguồn vốn này, xã đã tập trung xây dựng, nâng cấp các tuyến đường giao thông, xây dựng cơ sở vật chất trường học, trụ sở làm việc của xã, các khu thể thao, nhà sinh hoạt cộng đồng… Cuối năm 2023, Châu Hóa đã hoàn thành xây dựng NTM nâng cao.
Hiện, đường liên xã, nội thôn, xóm tại xã Châu Hóa cơ bản đã được cứng hóa, nền đường rộng, bảo đảm sáng-xanh-sạch-đẹp và có hệ thống biển báo được lắp đặt theo quy định. Cơ sở vật chất, trang thiết bị các trường học phục vụ hiệu quả cho việc dạy và học. Cả 3 trường học đều sử dụng nước hợp vệ sinh, hệ thống tiêu, thoát nước, sân chơi, bãi tập, khu nhà vệ sinh riêng cho học sinh, giáo viên bảo đảm theo quy định. Trường mầm non, THCS đã đạt chuẩn cơ sở vật chất mức độ 1, trường tiểu học đạt chuẩn cơ sở vật chất mức độ 2.
Trong quá trình xây dựng NTM nâng cao, xã Châu Hóa đã vận động nhân dân cải tạo vườn tạp, chú trọng phát triển một số loại cây trồng có hiệu quả kinh tế cao; khuyến khích nông hộ giữ gìn ngành nghề truyền thống, như: Chăn nuôi trâu, bò, dê, lợn, cá lồng bè trên sông và chú trọng phát triển chăn nuôi trang trại.
Anh Nguyễn Văn Minh, thôn Uyên Phong, xã Châu Hóa tâm sự: “Xây dựng NTM nâng cao, gia đình tôi đã cải tạo khu vườn tạp của mình thành khu vườn mẫu; trong đó, dành phần lớn diện tích để trồng cây ăn quả, phần còn lại trồng rau và xây dựng khu chăn nuôi. Sau khi cải tạo, khu vườn của gia đình tôi trở nên đẹp hơn, hiệu quả kinh tế cũng được nâng cao đáng kể”.
Công tác phát triển công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp, ngành nghề nông thôn trên địa bàn xã được chú trọng. Một số mô hình sản xuất được hình thành đã tạo việc làm, tăng thu nhập cho nhiều người dân. Năm 2015, thu nhập bình quân đầu người đạt 18,9 triệu đồng/năm, đến nay đạt trên 51 triệu đồng/năm; tỷ lệ hộ nghèo toàn xã giảm còn 3,85%. Các tổ chức đoàn thể chính trị-xã hội đạt danh hiệu từ tiên tiến trở lên. Phong trào xây dựng làng văn hóa, gia đình văn hóa đã trở thành nét đẹp trong cộng đồng dân cư.
“Dồn sức” nâng tầm nông thôn mới
Theo lộ trình, đến cuối năm 2024, huyện Tuyên Hóa sẽ có tổng cộng 15 xã hoàn thành xây dựng NTM, trong đó có 3 xã đạt chuẩn NTM nâng cao là Châu Hóa, Tiến Hóa và Mai Hóa. Hiện, xã Tiến Hóa là địa phương đủ điều kiện và đang “dồn sức” để hoàn thành các tiêu chí NTM nâng cao.
Chủ tịch UBND xã Tiến Hóa Hoàng Trọng Tài cho biết: “Quyết tâm hoàn thành xây dựng NTM nâng cao vào cuối năm 2024, UBND xã đã tập trung tuyên truyền cho cán bộ, đảng viên và nhân dân biết để đồng thuận. Xã đã vận dụng các nguồn vốn để xây dựng các công trình phục vụ dân sinh, hạ tầng khang trang, bền đẹp. Một số mô hình sản xuất tiểu thủ công nghiệp, ngành nghề nông thôn được hình thành. Đời sống của người dân được nâng lên đáng kể. Các tổ chức đoàn thể, chính trị-xã hội hoạt động hiệu quả. Phong trào xây dựng làng văn hóa, gia đình văn hóa đạt được nhiều kết quả tích cực”...
Xây dựng NTM nâng cao, UBND xã đã vận động các hộ gia đình cải tạo vườn tạp thành vườn mẫu, chú trọng phát triển một số loại cây trồng có hiệu quả kinh tế cao; vận động người dân tham gia xuất khẩu lao động, tìm việc làm tại các khu công nghiệp... Đến nay, cả xã có hơn 330 lao động đã chuyển đổi nghề hiệu quả, góp phần đưa thu nhập bình quân đầu người lên 72,8 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 2,53%.
Xác định môi trường là tiêu chí rất quan trọng trong xây dựng NTM nâng cao, UBND xã Tiến Hóa đã yêu cầu các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm, cơ sở kinh doanh thực phẩm, dịch vụ ăn uống… ký cam kết bảo đảm an toàn thực phẩm; không xả nước thải, chất thải rắn sản xuất, kinh doanh ra môi trường xung quanh. Các trường học, doanh nghiệp, nhà dân trên địa bàn có phát sinh rác thải đều thu gom đúng quy định.
Ông Lê Hành Văn, thôn Tây Trúc, xã Tiến Hóa chia sẻ: “Thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM nâng cao, gia đình tôi tự phân loại rác thải và xử lý theo quy định. Nhà vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi cũng làm hầm tự hủy. Thuốc bảo vệ thực vật sau khi sử dụng được thu gom, xử lý an toàn. Phụ phẩm nông nghiệp được ủ phân xanh để bón cho các loại cây trồng hoặc làm thức ăn cho gia súc”…
Đến nay, xã Tiến Hóa đã đạt 16/19 tiêu chí NTM nâng cao; còn 3 tiêu chí chưa đạt, gồm: Văn hóa, hình thức tổ chức sản xuất và phát triển nông thôn, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế. Theo ông Hoàng Trọng Tài, quy định xã NTM nâng cao yêu cầu tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt từ 95% trở lên. Hiện, xã đã đạt 94,5%, số còn lại sẽ vận động bà con mua thêm hoặc quyên góp để mua tặng cho những hộ nghèo.
Đối với hình thức tổ chức sản xuất và phát triển nông thôn, xã có 1 sản phẩm được công nhận đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao, 1 vườn mẫu sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất. Trên địa bàn đang ứng dụng chuyển đổi số để thực hiện truy xuất nguồn gốc của một số sản phẩm chủ lực, quảng bá hình ảnh trên không gian mạng… nên về cơ bản tiêu chí này đã đạt. Riêng tiêu chí văn hóa, địa phương chưa có nhà văn hóa tách biệt với trụ sở làm việc. Tuy nhiên, xã cũng đã có quy hoạch đất và chờ nguồn vốn từ trên để xin bổ sung sau…
“Tuyên Hóa hiện có 10 khu dân cư đạt chuẩn khu dân cư NTM kiểu mẫu, 16 sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao, 14 vườn mẫu đạt chuẩn NTM. Thời gian tới, huyện sẽ huy động tối đa mọi nguồn lực để hỗ trợ cho các địa phương đăng ký đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao năm 2024; củng cố và nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt. Phấn đấu cuối năm, huyện đạt thêm 16 tiêu chí xây dựng NTM nâng cao”…, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuyên Hóa Đinh Tiến Dũng cho biết.