Thực hiện nhiệm vụ KH&CN lĩnh vực nông nghiệp: Nâng hiệu quả sản xuất

Phát huy hiệu quả các nhiệm vụ KH&CN

Tháng 3/2019, dịch tả lợn châu Phi xuất hiện trên địa bàn tỉnh rồi nhanh chóng lây lan ra các địa phương khiến người chăn nuôi thiệt hại nặng. Toàn tỉnh phải chôn hủy gần 277 nghìn con lợn, tương đương hơn 14,7 nghìn tấn. 

Nhằm giảm thiệt hại cho người chăn nuôi, tháng 10/2021, Chi cục Chăn nuôi và Thú y (Sở Nông nghiệp và PTNT) được giao chủ trì thực hiện nhiệm vụ “Nghiên cứu đặc điểm, tình hình bệnh dịch tả lợn châu Phi trên địa bàn tỉnh Bắc Giang và biện pháp phòng, chống”. 

Sau gần 10 tháng thực hiện, đến nay nhóm tác giả đã nghiên cứu đặc điểm dịch tễ, từ đó xác định được triệu chứng đối với từng loại lợn (lợn nái, lợn thịt, lợn đực giống, lợn con theo mẹ); đồng thời phân tích kết quả xác định yếu tố làm phát sinh lây lan dịch bệnh... Đặc biệt, nhóm tác giả phối hợp với Công ty Thú y CNC (Vĩnh Phúc) nghiên cứu, đưa ra chế phẩm PIG01 dựa trên các yếu tố dịch tễ của bệnh trên địa bàn tỉnh để phòng ngừa. 

Qua đánh giá tại các đàn lợn con được uống chế phẩm, tỷ lệ nhiễm bệnh là 0%, tại các đàn có dấu hiệu nhiễm bệnh, sau khi tiêm chế phẩm, vật nuôi khỏe không bị lây bệnh. 

Ông Lê Văn Dương, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y nói: “Mặc dù mục tiêu ban đầu của dự án chỉ là nghiên cứu đặc điểm, tình hình dịch tả lợn châu Phi và biện pháp phòng, chống song qua thực tế, nhóm tác giả chủ động bổ sung một số nội dung, trong đó có phối hợp với các doanh nghiệp sản xuất vắc-xin tiến hành khảo nghiệm, lựa chọn vắc-xin phòng bệnh. Dự kiến cuối năm nay sẽ đưa ra được vắc-xin phù hợp”.

Thống kê của Sở KH&CN, từ năm 2018 đến nay, toàn tỉnh thực hiện 37 nhiệm vụ KH&CN thuộc lĩnh vực nông nghiệp, trong đó 11 nhiệm vụ cấp Nhà nước, 26 nhiệm vụ cấp tỉnh. Tổng kinh phí thực hiện gần 178,3 tỷ đồng, trong đó ngân sách T.Ư hỗ trợ hơn 37,3 tỷ đồng, ngân sách tỉnh hơn 61,5 tỷ đồng, còn lại các nguồn vốn khác. 

Qua đánh giá, các nhiệm vụ phát huy hiệu quả, chuyển giao cho tỉnh nhiều bộ giống, tiến bộ kỹ thuật mới trong canh tác cũng như đưa ra giải pháp phòng ngừa bệnh trên đàn vật nuôi. 

Dự án “Ứng dụng công nghệ cao xây dựng mô hình sản xuất nho Hạ Đen nhằm phát triển kinh tế nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Giang” được UBND tỉnh phê duyệt, giao Trường Đại học Nông - Lâm Bắc Giang chủ trì thực hiện bước đầu khẳng định được hiệu quả. Đến nay, nhóm tác giả đã nghiên cứu xây dựng vườn nhân giống, đưa ra quy trình, kỹ thuật chăm sóc và chuyển giao cho các hộ dân để mở rộng diện tích trồng lên 10 ha.

Ưu tiên lĩnh vực có thế mạnh

Các nhiệm vụ thuộc lĩnh vực nông nghiệp chủ yếu tập trung vào đối tượng cây trồng, vật nuôi như: Vải thiều, cây có múi, gà, lợn... và các sản phẩm đặc trưng, sản phẩm OCOP của các địa phương. Từ nhiệm vụ đã chuyển giao cho tỉnh, nhiều bộ giống, tiến bộ kỹ thuật mới, góp phần nâng cao giá trị, chất lượng, thúc đẩy tiêu thụ đối với các sản phẩm chủ lực của tỉnh. 

Mặc dù vậy, qua thực tiễn cũng như đánh giá của ngành chức năng, việc ứng dụng kết quả các nhiệm vụ KH&CN vào nông nghiệp vẫn còn hạn chế, chưa tạo đột phá. Một số nhiệm vụ sau khi nghiệm thu mới chỉ được ứng dụng trong phạm vi địa bàn nghiên cứu, chưa nhân rộng. 

Cụ thể, việc nhân rộng mô hình trồng nho Hạ Đen theo quy trình chăm sóc của Trường Đại học Nông - Lâm Bắc Giang dù được đánh giá thu hồi vốn sau 2 năm trồng và có lãi 600 triệu đồng/ha từ năm thứ 3 song hiện toàn tỉnh mới có 10/50 ha trồng theo quy trình này, diện tích còn lại do các hộ dân tự mua giống và trồng theo kỹ thuật của các đơn vị khác...

Từ thực tế trên, để nâng cao hiệu quả ứng dụng kết quả các nhiệm vụ KH&CN lĩnh vực nông nghiệp, thời gian qua, Sở KH&CN đã chủ động phối hợp Sở Nông nghiệp và PTNT nắm bắt nhu cầu, tham mưu UBND tỉnh lựa chọn nhiệm vụ phù hợp kế hoạch phát triển KT-XH và phát huy thế mạnh của địa phương. 

Sở mời các chuyên gia tham gia quá trình xây dựng nhiệm vụ KH&CN, nhất là công tác khảo sát, bảo đảm việc chọn mục tiêu, mô hình khả thi. 

Với các nhiệm vụ đã được nghiệm thu, đơn vị quan tâm tuyên truyền, kết nối để nhân rộng. Chủ động tham mưu với UBND tỉnh để đặt hàng nhằm gắn kết chặt chẽ giữa nghiên cứu khoa học và ứng dụng, nâng cao hiệu quả ứng dụng các kết quả đề tài, dự án nghiên cứu vào thực tiễn sản xuất. 

Ông Ngô Chí Vinh, Phó Giám đốc Sở KH&CN nói: “Các nhiệm vụ được triển khai góp phần tăng thêm nguồn lực KH&CN cho tỉnh, cải thiện đời sống nhân dân, đặc biệt khu vực nông thôn và miền núi. 

Cùng với ứng dụng công nghệ cao, công nghệ sinh học, chọn tạo giống, thu hoạch, chế biến, bảo quản các sản phẩm có thế mạnh, đặc thù của tỉnh, thời gian tới ngành sẽ ưu tiên nghiên cứu các giải pháp hạn chế ảnh hưởng của thuốc bảo vệ thực vật hóa học trong sản xuất nông nghiệp; phục tráng, bảo tồn, khai thác và phát triển nguồn gen các giống cây trồng, vật nuôi quý hiếm, đặc sản có giá trị của địa phương”.

Bài, ảnh: Sỹ Quyết