Nhân ngày Hợp tác xã Việt Nam 11/4: Liên kết sản xuất, khẳng định vai trò kinh tế tập thể

Tận dụng lợi thế

Là địa phương có vườn sâm Nam tổ song trước đây việc phát triển loại cây quý này tại xã Liên Chung (Tân Yên) gặp nhiều khó khăn, phần vì chưa có kỹ thuật nhân giống, phần do các hộ có tâm lý “giữ nghề”. 

Đồng chí Nguyễn Đức Hiền (thứ hai từ trái qua) thăm mô hình sản xuất tại HTX Cơ khí Lạng Giang.

Nhận thấy giá trị về sức khoẻ, kinh tế của sâm Nam, cùng với phối hợp triển khai các dự án nghiên cứu nhân giống, cuối năm 2020, được sự hỗ trợ của Liên minh HTX tỉnh, UBND huyện Tân Yên, HTX Sản xuất và tiêu thụ sâm Nam núi Dành được thành lập với 17 thành viên là những hộ đang trồng sâm Nam trên địa bàn xã. 

Có HTX, nông dân mạnh dạn thay đổi tư duy, mở rộng sản xuất. Từ 5 ha ban đầu, đến nay các thành viên của HTX đã phát triển gấp đôi diện tích và liên kết sản xuất, tiêu thụ thêm 10 ha với các hộ dân khác. Nếu như trước đây, người dân chỉ khai thác củ thì từ khi có HTX, các bộ phận trên cây từ lá, hoa đến rễ đều được thu mua, mang lại giá trị kinh tế cao. 

Ông Nguyễn Đức Văn, Phó Chủ tịch UBND xã Liên Chung nói: “Sau gần 3 năm triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2020-2025, toàn xã đã trồng được gần 40 ha sâm Nam, tiệm cận mục tiêu đề ra đến năm 2025. Đáng chú ý, trên địa bàn có 3 HTX chuyên sản xuất, tiêu thụ sâm Nam. Theo tính toán, với mỗi ha sâm Nam, mỗi năm người dân thu khoảng 200 triệu đồng từ khai thác hoa và sau 5 năm có thể khai thác củ”.

Theo tổng hợp của Liên minh HTX tỉnh, năm 2022 có 120 HTX thành lập mới, qua đó nâng tổng số HTX trong toàn tỉnh là 1.016 HTX với gần 42 nghìn thành viên, tổng vốn điều lệ hơn 2,4 nghìn tỷ đồng. Bên cạnh sự nhanh nhạy, thay đổi tư duy sản xuất, nhiều HTX tận dụng tối đa những lợi thế vùng miền, hoạt động ngày càng hiệu quả, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động. 

Năm 2019, nhận thấy việc đốt rác sau chế biến gỗ tại các cơ sở chế biến trên địa bàn nhiều, gây ô nhiễm môi trường, Liên minh HTX tỉnh định hướng, hoàn thiện thủ tục để anh Nguyễn Thế Tùng, xã Đồng Vương (Yên Thế) vay vốn, thành lập HTX Thịnh Lâm Phát. Có vốn cùng định hướng của cơ quan chuyên môn, HTX dành hơn 1 tỷ đồng mua máy nghiền, băm xử lý phế, phụ phẩm từ hoạt động chế biến. Hiện trung bình mỗi ngày, HTX thu mua, xử lý 70-80 tấn phế, phụ phẩm rồi bán lại cho các doanh nghiệp làm chất đốt, chế biến viên nén; doanh thu mỗi tháng từ 300-500 triệu đồng. 

Tương tự, sau 7 năm thành lập, đến nay HTX Nuôi trồng thuỷ sản - rau cần Lý Hùng, thôn Thanh Lương, xã Hoàng Lương (Hiệp Hòa) đã mở rộng thị trường tiêu thụ rau cần tại các tỉnh miền Trung, tạo việc làm, thu nhập ổn định cho hàng chục lao động địa phương. Anh Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc HTX chia sẻ: “Sau thời gian đứng ra thu mua rau cần, tôi nhận thấy nếu không có sự liên kết thì thu nhập của người nông dân sẽ bếp bênh. Vì thế năm 2016, tôi cùng 7 hộ dân khác trong xã chung vốn thành lập HTX, mỗi người đảm nhận một khâu nên việc sản xuất, tiêu thụ thuận lợi hơn”.

Đồng hành để phát triển bền vững

Thực tế, sau thời gian chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, các HTX đã có bước hồi sinh mạnh mẽ, khai thác lợi thế, giữ vai trò “bà đỡ” cho nông dân. Đến nay có 18 thành viên Liên minh HTX thực hiện liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, 50 HTX ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất.

Dây chuyển băm, nghiền phế, phụ phẩm từ chế biến gỗ của HTX Thịnh Lâm Phát.

Để hỗ trợ, tỉnh có nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ khởi nghiệp, các ngành, địa phương cũng đưa ra những ưu đãi với cá nhân, tổ chức mạnh dạn khởi nghiệp. Đồng hành cùng các HTX, mỗi năm, Liên minh HTX tỉnh hướng dẫn hơn 50 HTX hoàn thiện thủ tục vay vốn từ quỹ hỗ trợ phát triển HTX tỉnh. 

Thống kê ở thời điểm hiện tại có 52 HTX đang vay vốn từ quỹ Hỗ trợ phát triển HTX tỉnh với tổng số tiền gần 19,4 tỷ đồng. Cùng đó phối hợp, giới thiệu hơn 10 HTX tiếp cận, vay quỹ hỗ trợ phát triển HTX Việt Nam tổng số tiền gần 38,8 tỷ đồng. Về xúc tiến thương mại, từ đầu năm 2022 đến nay, Liên minh kết nối giúp 29 HTX đưa gần 160 sản phẩm đến hội chợ xúc tiến thương mai, mở ra cơ hội để các HTX ký kết hợp đồng, hợp tác, biên bản ghi nhớ tiêu thụ sản phẩm. 

“Nhờ đầu ra ổn định nên sản phẩm của HTX tiêu thụ thuận lợi, nhiều thời điểm chúng tôi thu mua với giá cao hơn thị trường. Để khai thác tối đa lợi thế, tới đây chúng tôi sẽ đề xuất Liên minh HTX tỉnh hỗ trợ hoàn thiện hồ sơ vay vốn từ nguồn Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX Việt Nam để đầu tư dây chuyền sản xuất viên nén. Khi đó, đầu ra cho sản phẩm của HTX cũng như người dân địa phương sẽ thêm rộng mở”, anh Nguyễn Thế Tùng cho biết thêm.

Thực tế, để phát triển bền vững HTX, trên quan điểm, định hướng lớn cùng 5 nhóm nhiệm vụ, giải pháp tổng thể, toàn diện mà Nghị quyết 20-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, phát triển, nâng cao hiệu quả KTTT trong giai đoạn mới, ngày 10/10/2022, Tỉnh ủy ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW. Tiếp đó, ngày 28/12/2022, UBND tỉnh ban hành kế hoạch thực hiện với những mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể. 

Thực hiện chỉ đạo, năm 2023, Liên minh HTX tỉnh xác định tập trung triển khai các giải pháp nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các đơn vị thành viên, giữ vai trò nòng cốt và thúc đẩy phát triển KTTT. Trong đó chủ động tham mưu nâng cao chất lượng hoạt động, phát huy vai trò của Ban chỉ đạo phát triển KTTT tỉnh, đồng thời triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ được UBND tỉnh giao, trọng tâm là các đề án hỗ trợ phát triển HTX. 

Ông Nguyễn Đức Hiền, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh nói: “Định kỳ hằng quý, Liên minh sẽ tham mưu tổ chức hội nghị gặp mặt, đối thoại để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng và giải đáp các vướng mắc của đại diện các HTX. Với vai trò của mình, chúng tôi luôn đồng hành, hỗ trợ các HTX tiếp cận vốn, công nghệ, thị trường cũng như các chính sách ưu đãi, tạo động lực để HTX ngày càng lớn mạnh, khẳng định được vai trò đối với phát triển KT-XH địa phương".