Tạo đột phá phát triển sản phẩm OCOP

Thêm nhiều sản phẩm OCOP mới

Những năm gần đây, sản xuất nông nghiệp của tỉnh đạt nhiều thành tựu. Nhiều sản phẩm chủ lực, đặc trưng được tỉnh hỗ trợ phát triển trở thành sản phẩm OCOP 3 sao, 4 sao, như: Vải thiều Lục Ngạn, gà đồi Yên Thế, mỳ Chũ Xuân Trường (Lục Ngạn), na dai Lục Nam... 

Thành viên HTX Sản xuất và tiêu thụ sâm Nam núi Dành Liên Chung giới thiệu sản phẩm trà nụ hoa sâm Nam núi Dành.

Dù vậy, phần lớn nông sản được tiêu thụ trong nước và xuất khẩu ở dạng thô nên giá trị gia tăng thấp. Số lượng sản phẩm OCOP tăng nhanh nhưng còn thiếu tính cộng đồng, tính tự nguyện, chủ yếu dựa vào sản phẩm có sẵn. 

Để tạo bước đột phá trong phát triển sản phẩm OCOP, nâng cao thu nhập cho nông dân, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đã giao cho HND tỉnh xây dựng, triển khai thực hiện đề án “HND các cấp là nòng cốt trong tổ chức sản xuất nông nghiệp theo hướng hợp tác, liên kết chuỗi giá trị, xây dựng và nâng cao chất lượng các sản phẩm OCOP, giai đoạn 2022-2025”.

Với sự chỉ đạo sát sao của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, sự vào cuộc của cấp uỷ và chính quyền các địa phương, đặc biệt là các cấp HND trong tỉnh nên đã có nhiều chủ thể là hợp tác xã (HTX), hộ cá thể tham gia, giúp đề án thu được kết quả khả quan. 

Trong đó phải kể đến HTX Nông nghiệp Gấc Việt, xã Quảng Minh (Việt Yên) với 2 sản phẩm là “Tinh dầu gấc” và “Bột gấc sấy lạnh nguyên chất” vừa được HND tỉnh hỗ trợ tư vấn, hướng dẫn tham gia đánh giá, phân hạng đợt 1 năm 2022 và đạt OCOP 3 sao. 

Anh Trần Văn Nghị, Giám đốc HTX Nông nghiệp Gấc Việt chia sẻ, được công nhận là sản phẩm OCOP, 2 sản phẩm của HTX được tỉnh, huyện hỗ trợ xúc tiến thương mại, quảng bá hình ảnh, giúp đơn vị mở rộng thị trường và diện tích vùng nguyên liệu, không chỉ trong tỉnh mà cả ở các tỉnh như: Bắc Ninh, Hải Dương, Thái Bình, Tuyên Quang với tổng diện tích hơn 200 ha. Hiện HTX đã nhận được một số đơn hàng xuất khẩu sang Mỹ và Úc, hàng sản xuất ra không đủ bán.

Còn chị Nguyễn Thị Kim Dung, Giám đốc HTX Sản xuất và tiêu thụ sâm Nam núi Dành Liên Chung (Tân Yên) cho hay, HTX thành lập từ cuối năm 2020. Mục tiêu nhằm xây dựng và phát triển thương hiệu các sản phẩm từ cây sâm Nam núi Dành của địa phương. Tuy nhiên, HTX rất lúng túng vì chưa biết quy trình đăng ký, tham gia. 

Nhờ HND tỉnh tư vấn, hỗ trợ hoàn thiện hồ sơ sản phẩm tham dự đánh giá, xếp hạng sản phẩm OCOP (thiết kế bao bì, tem truy xuất nguồn gốc, xây dựng câu chuyện sản phẩm, đăng ký nhãn hiệu) nên cuối tháng 9 vừa qua, “Trà nụ hoa sâm Nam núi Dành” của HTX được công nhận đạt sản phẩm OCOP 4 sao của tỉnh; tạo tiền đề để HTX tiếp tục xây dựng thêm nhiều sản phẩm mới trong tương lai.

Theo HND tỉnh, trên cơ sở 56 sản phẩm chủ lực, tiềm năng của 10 huyện, TP đăng ký xây dựng thành sản phẩm OCOP năm 2022, đơn vị đã phối hợp với Công ty cổ phần Phát triển Dược khoa (Hà Nội) khảo sát, đánh giá, lựa chọn 15 sản phẩm có khả năng đạt OCOP năm 2022 để tư vấn tại chỗ cho các chủ thể và hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ, trong đó có 14 sản phẩm chủ thể là HTX, 1 sản phẩm chủ thể là hộ kinh doanh. 

Trong đợt bình chọn lần 1 năm 2022 vừa qua đã có 3 sản phẩm được công nhận sản phẩm OCOP, 12 sản phẩm còn lại sẽ tham gia đánh giá, phân hạng đợt 2 vào cuối năm nay.

Tăng cường phối hợp thực hiện đề án

Để giúp các chủ thể phát triển sản phẩm OCOP, HND tỉnh đã chú trọng nâng cao kiến thức, kỹ năng tư vấn chương trình OCOP cho cán bộ HND các cấp với nội dung: Tư vấn tại chỗ về phát triển ý tưởng sản phẩm OCOP; xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh; quy trình thành lập HTX, tổ hợp tác để liên kết sản xuất và xây dựng, phát triển sản phẩm OCOP; cách thức triển khai và vận hành chương trình OCOP... 

Cơ sở chế biến các sản phẩm từ gấc của hộ thành viên Trần Sỹ Quảng thuộc HTX Nông nghiệp Gấc Việt, tại thôn Khả Lý Thượng, xã Quảng Minh (Việt Yên).

Trang bị kiến thức về quy trình xây dựng sản phẩm OCOP cho 180 đại diện chủ thể có sản phẩm đăng ký xây dựng sản phẩm OCOP. Tập huấn cho 40 chủ thể HTX đăng ký xây dựng sản phẩm OCOP năm 2022 kỹ năng phát triển ý tưởng, hoàn thiện sản phẩm.

Dù vậy, việc thực hiện đề án vẫn còn một số hạn chế, như: Hầu hết sản phẩm đăng ký xây dựng sản phẩm OCOP giai đoạn hiện nay đều là những sản phẩm có quy mô sản xuất nhỏ, sản lượng thấp, chưa có hệ thống phân phối trên thị trường. 

Đa số chủ thể tham gia chương trình OCOP đều khó khăn về kinh phí. Một số sản phẩm còn thiếu nhiều điều kiện, tiêu chuẩn để hoàn thiện hồ sơ đề nghị công nhận sản phẩm OCOP. 

Sản phẩm do HND tư vấn chưa đa dạng, phần lớn thuộc nhóm sản phẩm thực phẩm; giá trị gia tăng thấp; việc liên kết theo chuỗi chưa được các chủ thể quan tâm.

Khắc phục hạn chế trên, tạo đột phá trong phát triển sản phẩm OCOP, đầu tháng 9 vừa qua, đồng chí Lê Thị Thu Hồng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ đã có buổi kiểm tra thực tế việc triển khai đề án và làm việc với HND tỉnh. 

Theo đó yêu cầu các cấp, ngành tăng cường phối hợp chặt chẽ trong triển khai thực hiện đề án. HND tỉnh rà soát, xem xét bổ sung các văn bản, quy chế phối hợp thực hiện đề án với các cơ quan, sở, ngành liên quan. 

Liên minh HTX tỉnh tích cực phát huy vai trò trong xây dựng, nâng cao chất lượng sản xuất, tiêu thụ sản phẩm của các HTX; phối hợp chặt chẽ với HND tỉnh xây dựng và phát triển HTX nông nghiệp công nghệ cao. Sở Công Thương tiếp tục đẩy mạnh triển khai các giải pháp cụ thể nhằm quảng bá, giới thiệu, xúc tiến thương mại và tiêu thụ sản phẩm OCOP...

Ông Lã Văn Đoàn, Phó Chủ tịch Thường trực HND tỉnh cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thường trực Tỉnh uỷ, HND tỉnh đã phối hợp với các Huyện uỷ, Thành uỷ tổ chức triển khai thực hiện đề án đến 100% lãnh đạo cấp uỷ, chính quyền, HND cấp huyện kiến thức về chương trình OCOP. 

Qua đó giúp đội ngũ cán bộ này hiểu rõ hơn mục đích, ý nghĩa và những hạn chế, tồn tại trong giai đoạn 1 thực hiện đề án vừa qua, đồng thời đề ra giải pháp thực hiện giai đoạn 2. Thời gian tới, HND tỉnh sẽ tăng cường phối hợp phát triển các sản phẩm có uy tín, phù hợp với nhu cầu thị trường trong và ngoài nước. 

Hỗ trợ các sản phẩm đã được công nhận OCOP giữ vững chất lượng và nâng hạng sao đi đôi với quảng bá, xúc tiến thương mại, đặc biệt là thương mại điện tử, mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực chứ không chỉ là phong trào. 

Trước mắt HND tỉnh tập trung hướng dẫn các chủ thể của 12 sản phẩm tham gia bình chọn sản phẩm OCOP đợt 2 năm nay. Kết quả này sẽ tạo tiền đề và những kinh nghiệm quý cho việc hỗ trợ phát triển bền vững sản phẩm OCOP của tỉnh trong thời gian tới.

Bài, ảnh: Thế Đại